Libellen

Azuurwaterjuffer man. Komt voor in heel nederland maar het meest op zandgronden. Vliegtijd mei-september, in de buurt van water. Er zijn een aantal blauwe juffers, bij de azuurwaterjuffer is de blauwe schouderstreep smaller dan de zwarte streep er onder, de stukken blauw op het achterlijf zijn ongeveer van gelijke grootte. Klik hier voor een foto van het vrouwtje.

De watersnuffel lijkt op de azuurwaterjuffer, maar de blauwe schouderstreep is nu breder dan de zwarte streep er onder. Er is ook nog een Variabele waterjuffer, daar lijkt de blauwe schouderstreep op een uitroepteken.

Het lantaarntje heeft z'n naam te danken aan de ene blauwe ring aan het eind van het achterlijf. Het borststuk van het mannetje is na het uitkleuren zwart met blauw, het vrouwtje kan allerlei kleuren hebben. Het is ook een algemene soort. Op de foto een zgn. paringswiel, hierna zal het vrouwtjes haar eitjes afzetten op een waterplant. Klik hier voor een portret van het mannetje.

Het vrouwtje kan dus allerlei kleuren hebben, hier een roze exemplaar. Ook het blauwe 'lantaarntje' is niet altijd aanwezig zoals bij het exemplaar links, hierdoor zijn ze niet altijd makkelijk te herkennen. Klik hier voor nog een foto.

Er zijn slechts twee rode juffers, de vuurjuffer en de koraaljuffer. De laatste is iets kleiner, feller rood en heeft oranje poten, de vuurjuffer heeft zwarte poten. Klik hier voor nog een foto van de vuurjuffer.

De koraaljuffer, met de oranje poten. Hij vliegt later in het jaar dan de vuurjuffer.

Gewone oeverlibel vrouw. Hoort tot de korenbouten. Groot, tot 5 cm. lang, komt algemeen voor. Klik hier voor nog een foto.

Gewone oeverlibel man

Hoort tot de korenbouten, komt algemeen voor, tot 48 mm. lang. Het brede achterlijf loopt uit in een punt, het gezicht is crème met roodbruine ogen. Opvallend zijn de extra vlekken langs de vleugelrand, vandaar de naam viervlek. Klik hier voor nog een foto.

Grote libel, tot bijna 5 cm. lang. Valt op door het brede achterlijf en de donkere vlekken aan de basis van de vleugels. Een andere gelijkende libel is de viervlek. Het exemplaar op de foto is een mannetje, de vrouwtjes zijn oranje met geel tot bruin. De mannetjes zijn na het uitsluipen eerst ook oranje met geel en verkleuren dan naar blauw. Langs de rand blijft nog wat geel zitten. Klik hier voor nog een foto.

De in tuinen meest voorkomende heidelibellen zijn de bloedrode, de steenrode en de bruinrode. Hiervan heeft de bloedrode geheel zwarte poten, de andere twee hebben daar gele of bruine lengtestrepen. Het verschil tussen deze twee is lastiger te zien, de steenrode heeft soort 'hangsnor' langs de ogen, wat de bruinrode niet heeft, zie afbeelding hiernaast. Op de foto hierboven het mannetje, voor een fotopagina van het vrouwtje steenrode klik hier.

De bruinrode heeft deze snor dus niet.
Vrouwtjes en jonge mannetjes zijn geel, bruin of oranje van kleur. Onderaan het achterlijf van het vrouwtje is het legapparaat te zien, op de foto hieronder het verschil. Voor de determinatie van heidelibellen heeft de vlinderstichting een pdf met de hier voorkomende heidelibellen en hun kenmerken.

Een vrouwtje bruinrode heideleibel. Zwartgele poten, geen afhangende snor en de vorm van het legapparaat gaven aan dat dit de bruinrode moest zijn. Op de foto hiernaast rechts het verschil met de steenrode.
Klik hier voor een close-up van de kop.

Het verschil in legapparaat van de steenrode en de bruinrode heidelibel.

De paardenbijter hoort tot de glazenmakers, voor een glazenmaker vrij klein maar toch een flinke libel, zo'n 6cm. lang. Ze vliegen laat in het seizoen, ik zag deze in September, niet in eigen tuin maar in het Panbos bij Katwijk. De naam geeft te denken, hij bijt echt geen paarden maar wel de insecten die zich graag rond mens en dier ophouden, waarschijnlijk komt het daar vandaan. Klik hier voor een foto van opzij, de foto is kwartslag gedraaid, eigenlijk hing hij recht naar beneden.

Al enige tijd had ik een libellenlarve in de vijver gezien maar had geen idee wanneer daar een libel uit te voorschijn zou komen. De larven leven een aantal jaren onder water en vervellen daarbij diverse keren. Voor de laatste vervelling, het uitsluipen, kruipen ze uit het water en gaan in een plant aan de oever hangen. Na enige tijd komt hier de libel uitgekropen. Ik had het geluk deze pas uitgeslopen libel te zien, op de achtergrond is het oude velletje nog te zien. Vrij snel werden de vleugels opengevouwen, begonnen te trillen om het diertje op te warmen, en weg was ze. Op deze foto zit de libel zich klaar te maken om weg te vliegen, op deze foto is een ander leeg velletje te zien. In totaal vond ik vier velletjes.