Lieveheersbeestjes

Opvallend door de aparte tekening van het halsschild. Vrij langwerpig lieveheers­beestje, ong. 3 tot 6 mm. Op de dekschilden drie grote stippen en één tot drie kleinere. Houdt van kruidige vegetatie, afgewisseld met zanderige open plekken.

Ook nevelvlek­lieveheers­beestje genoemd. In naaldbossen een algemeen voorkomend kevertje, 3,5-5 mm. lang en vrij langgerekt van vorm. Er is ook een donkere vorm maar ook die is door de vorm niet te verwarren met andere soorten. Ze overwinteren onder de schors of in het mos onder de bomen ook deze soort is gek op luizen.

Samen met de niervlek- en viervlek­lieveheers­beestjes behorend tot de kleine, 2-4 mm, zwarte lieveheers­beestjes met geheel zwart halsschild. Kenmerkend zijn de ronde vorm met een opstaand randje langs de onderkant, en aan weerszijden drie rode stippen boven elkaar die soms samenvloeien. Ze eten graag schildluizen. Op deze foto is het beestje van voren te zien.

Het huidje van de pop en het pas uitgeslopen heide­lieveheers­beestje.

Wordt ook wilgen­lieveheers­beestje genoemd en komt dus veel op wilgen voor, al zat hij hier op een dennennaald. Klein, tot 5 mm.

Een vrij klein, tot 5 mm., rond lieveheers­beestje, leeft van bladluizen en schildluizen, liefst op naaldbomen. Normaal zwart met vier rode vlekken, maar er schijnt ook een rode vorm te zijn, het exemplaar op deze foto?

De pop van het viervlek­lieveheers­beestje, deze blijft gedeeltelijk in het oude huidje zitten.

Een rood met zeven zwarte stippen lieveheers­beestje met witte vlekken op het halsschild. Vrij groot, tot 8 mm. Komt algemeen voor, en staat ook bekend om de voorliefde voor bladluizen. Voor een foto van opzij klik hier.

Hierboven de vier stadia van de larve. Voor een collage van de eitjes, de vier larven stadia en de kever klik hier.
Verder zijn er een fotopagina van het verpoppen en de voorafgaande larvenstadia; en van het uitsluipen, een filmpje van het verpoppen en één van het uitsluipen.

Een vrij groot, 8 mm., lieveheers­beestje met kenmerkende witte vlekken op het halsschild en zwarte vlekken met een lichte omranding op het rode dekschild. Het exemplaar op de foto was helaas al dood, ik weet niet of hij daarom zo vaal gekleurd is. Ze komen vnl. voor op zandgronden en hebben een voorkeur voor luizen op dennen.

Een vrij grote larve in het vierde stadium. Voor een foto van de pre-pop klik hier.

Een lieveheers­beestje met veel gedaanten. Het exemplaar rechts op de foto heeft inderdaad tien vlekken, maar het linker exemplaar met twee vlekken is er ook één. Deze onderscheidt zich van het tweestippelig lieveheers­beestje doordat deze laatste zwarte pootjes heeft, de tien­stippelige heeft bruine. Er zijn nog meer stippen­patronen mogelijk, en lichte exemplaren met zwarte stippen.

De larve in waarschijnlijk het vierde stadium verorbert dennen­luizen.

Het veertien­stippelig lieveheers­beestje valt op door de geel tot oranje kleur met rechthoekige zwarte stippen, wat hem ook de naam schaakbord lieveheers­beestje oplevert. Niet heel groot, tot 7 mm. Het exemplaar op deze foto heeft kleinere zwarte stippen, en soms zijn de zwarte vlekken zo groot en aan elkaar gegroeid dat het een zwart met gele stippen beestje lijkt zoals op deze foto. Deze laatste kan verward worden met het veertienvlek­lieveheers­beestje, deze is zwart met veertien duidelijke ronde vlekken.

De larve in waar­schijnlijk het derde stadium

Een klein lieveheersbeestje van ong. 3 mm. Aan iedere kant drie met elkaar verbonden stippen met nog vijf er om heen. Komt algemeen voor.

Een klein, 3-5 mm. lieveheersbeestje. Het halsschild is iets lichter gekleurd dan de dekschilden, de pootjes zijn ook lichtgekleurd. Langs de naad van het dekschild loopt een zwarte streep, twee zwarte vlekken raken daar aan.

Een vrij klein, tot 4,5 mm., lieveheers­beestje. Zoals de naam al aangeeft citroengeel met tweeëntwintig zwarte stippen. Hij wordt dan ook wel het tweeëntwintig stippelig lieveheers­beestje genoemd. Het viel me op dat er geen luizen in de buurt waren, maar deze beestjes leven van meeldauw.

De larve is net zo geel en met veel stippen.

Ook veelkleurig Aziatisch lieveheers­beestje genoemd. De Aziatische lieveheers­beestjes worden in groepen verdeeld, deze het meest voorkomende variëteit met 0 tot 19 stippen heet succinea. Te onderscheiden van de inheemse soorten door de deuk in de achterkant van de dekschilden, maar helaas is die vaak moeilijk of niet te zien, en door het grote formaat, rond de 7-8 mm. Verder een wit halsschild met een zwarte letter M of W, afhankelijk van hoe je kijkt, en soms zijn dit vlekken. Ingevoerd als middel om luizen in kassen te bestrijden, maar zoals te verwachten ontsnapt. Helaas doet hij zich ook te goed aan de larven van inheemse lieveheers­beestjes. Op deze foto een vooraanzicht, en op deze één die net wegvliegt..

De larven vervellen in totaal drie keer voor ze verpoppen en daarna als lieveheers­beestje te voorschijn komen. Op de foto hierboven kruipt de larve, net uit z'n oude jas. Op deze foto is het vervellen klaar en is hij alweer op zoek naar luizen.

Deze zwarte vorm met vier stippen heet spectabilis. Vergeleken met het inheemse vier­stippelig lieveheers­beestje is dit een reus. Op deze foto is de onderkant te zien.
Bron en uitgebreidere informatie: Nederlands soortenregister

De pop van het gewone Aziatisch lieveheers­beestje. Rond de voet van de pop zijn nog de resten van het oude huidje van de larve te zien. In dit geval een nogal stekelig restant, dat is een determinatie kenmerk voor het Aziatisch lieveheers­beestje, de stekels die bij de larve op de rug zaten. Op deze foto is de pre-pop te zien en deze foto is even later vlak na het verpoppen.

Deze vorm met twee stippen heet conspicua, deze is pas uitgekleurd en zit nog bij het huidje van de pop.

Een nog niet uitgekleurde conspicua met regendruppels.

Onder op een dennenaald (voor de foto even gedraaid) vond ik deze eitjes. Na ongeveer een week zouden de eitjes uit moeten komen, dus dat werd inspectie, tweemaal daags. Zes dagen nadat ik ze ontdekt had krioelde het ineens van de piepkleine zwarte beestjes, klik hier voor een foto.

De larven zijn een dag uit het ei, het lijkt alsof ze de eieren die nog niet uit zijn aan het opeten zijn????

Een vreemde beestje, ik zag deze lang­gerekte wolluis lopen en herkende er iets van een larve van een lieveheers­beestje in. Het bleek de larve van het dwergkapoentje te zijn, een soort die gek is op wolluis en z'n uiterlijk daar aan heeft aangepast. Achteraf bezien heb ik de imago vlak daarvoor ook gezien maar ik dacht dat het een klein uitgevallen heide­lieveheers­beestje was. Hij was gevlogen voor ik foto kon maken.
Ze zijn een onderfamilie van de lieveheers­beestjes maar erg klein, ongeveer 2 mm. en dus moeilijk te vinden.
Een fotoserie van een larve op luizenjacht staat hier.

In 2022 had ik geluk, na eerst weer een larve gevonden te hebben zag ik later een piepklein kevertje, een dwergkapoentje. Een driehoek­kapoentje om precies te zijn. Het kevertje is 1,8 tot 2,2 mm. groot en leeft van luizen.
Het beestje zat op een kamerplant, die heb ik toen buiten gezet bij de dennetjes met wolluis waar ik de larve had gezien.