x

Lieveheersbeestjes

Op de foto's met een icoon in de bovenhoek kan geklikt worden voor een vergrote uitgave.

Van de soorten waarvan ik ook een larve op de foto heb staan die er steeds rechts van. Uit de piepkleine eitjes van het lieveheers­beestje komen kleine larfjes die vier groeistadia meemaken, tussendoor vervellen ze drie keer. Aan het eind van het vierde stadium zetten ze zich met hun achtereind vast en blijven zitten in het pre-pop stadium alvorens te vervellen tot pop. Na ruim een week 'sluipt' hier het nieuwe lieveheers­beestje uit. Deze moet dan nog uitkleuren.
Van het verpoppen en uitsluipen van het zeven­stippelig lieveheers­beestje heb ik een aparte fotopagina, en ook een filmpje van het verpoppen.
Voor de determinatie heb ik gebruik gemaakt van de websites van stippen.nl - helaas bestaat deze website niet meer -, en eakringbirds.com.

Ruigte­lieveheers­beestje (Hippodamia variegata) Bruin lieveheers­beestje (Aphidecta obliterata)
ruigte lieveheersbeestje icon

Opvallend door de aparte tekening van het halsschild. Vrij langwerpig lieveheers­beestje, ong. 3 tot 6 mm. Op de dekschilden drie grote stippen en één tot drie kleinere. Houdt van kruidige vegetatie, afgewisseld met zanderige open plekken.

bruin lieveheersbeestje icon

Ook nevelvlek­lieveheers­beestje genoemd. In naaldbossen een algemeen voorkomend kevertje, 3,5-5 mm. lang en vrij langgerekt van vorm. Er is ook een donkere vorm maar ook die is door de vorm niet te verwarren met andere soorten. Ze overwinteren onder de schors of in het mos onder de bomen ook deze soort is gek op luizen.

Heide­lieveheers­beestje (Chilocorus bipustulatus) Heide­lieveheers­beestje (Chilocorus bipustulatus)
heidelieveheersbeestje icon

Samen met de niervlek- en viervlek­lieveheers­beestjes behorend tot de kleine, 2-4 mm, zwarte lieveheers­beestjes met geheel zwart halsschild. Kenmerkend zijn de ronde vorm met een opstaand randje langs de onderkant, en aan weerszijden drie rode stippen boven elkaar die soms samenvloeien. Ze eten graag schildluizen. Op deze foto is het beestje van voren te zien.

heidelieveheersbeestje icon

Het huidje van de pop en het pas uitgeslopen heide­lieveheers­beestje.

Niervlek­lieveheers­beestje (Chilocorus renipustulatus)
niervleklievehersbeestje

Wordt ook wilgen­lieveheers­beestje genoemd en komt dus veel op wilgen voor, al zat hij hier op een dennennaald. Klein, tot 5 mm.

leeg vak
Viervlek­lieveheers­beestje (Exochomus quadri­pustulatus) Viervlek­lieveheers­beestje (Exochomus quadri­pustulatus)
viervleklieveheersbeestje icon

Een vrij klein, tot 5 mm., rond lieveheers­beestje, leeft van bladluizen en schildluizen, liefst op naaldbomen. Normaal zwart met vier rode vlekken, maar er schijnt ook een rode vorm te zijn, het exemplaar op deze foto?

viervleklieveheersbeestje icon

De pop van het viervlek­lieveheers­beestje, deze blijft gedeeltelijk in het oude huidje zitten.

Zevenstippelig lieveheersbeestje (Coccinella septempunctata) Zevenstippelig lieveheersbeestje (Coccinella septempunctata)
zevenstippelig lieveheersbeestje icon

Een rood met zeven zwarte stippen lieveheers­beestje met witte vlekken op het halsschild. Vrij groot, tot 8 mm. Komt algemeen voor, en staat ook bekend om de voorliefde voor bladluizen. Voor een foto van opzij klik hier.

larven zevenstippelig lieveheersbeestje icon

Hierboven de vier stadia van de larve. Voor een collage van de eitjes, de vier larven stadia en de kever klik hier.
Verder zijn er een fotopagina van het verpoppen en de voorafgaande larvenstadia; en van het uitsluipen, een filmpje van het verpoppen en één van het uitsluipen.

Oogvlek­lieveheers­beestje (Anatis ocellata) Oogvlek­lieveheers­beestje (Anatis ocellata)
oogvleklieveheersbeestje icon

Een vrij groot, 8 mm., lieveheers­beestje met kenmerkende witte vlekken op het halsschild en zwarte vlekken met een lichte omranding op het rode dekschild. Het exemplaar op de foto was helaas al dood, ik weet niet of hij daarom zo vaal gekleurd is. Ze komen vnl. voor op zandgronden en hebben een voorkeur voor luizen op dennen.

larve oogvleklieveheersbeestje icon

Een vrij grote larve in het vierde stadium. Voor een foto van de pre-pop klik hier.

Tienstippelig lieveheers­beestje (Adalia decempunctata) Tienstippelig lieveheers­beestje (Adalia decempunctata)
tienstippelig lieveheersbeestje icon

Een lieveheers­beestje met veel gedaanten. Het exemplaar rechts op de foto heeft inderdaad tien vlekken, maar het linker exemplaar met twee vlekken is er ook één. Deze onderscheidt zich van het tweestippelig lieveheers­beestje doordat deze laatste zwarte pootjes heeft, de tien­stippelige heeft bruine. Er zijn nog meer stippen­patronen mogelijk, en lichte exemplaren met zwarte stippen.

tienstippelig lieveheersbeestje icon

De larve in waarschijnlijk het vierde stadium verorbert dennen­luizen.

Veertien­stippelig lieveheers­beestje (Propylea quatuordecim­punctata) Veertien­stippelig lieveheers­beestje (Propylea quatuor­decimpunctata)
veertienstippelig lieveheersbeestje icon

Het veertien­stippelig lieveheers­beestje valt op door de geel tot oranje kleur met rechthoekige zwarte stippen, wat hem ook de naam schaakbord lieveheers­beestje oplevert. Niet heel groot, tot 7 mm. Het exemplaar op deze foto heeft kleinere zwarte stippen, en soms zijn de zwarte vlekken zo groot en aan elkaar gegroeid dat het een zwart met gele stippen beestje lijkt zoals op deze foto. Deze laatste kan verward worden met het veertienvlek­lieveheers­beestje, deze is zwart met veertien duidelijke ronde vlekken.

larve veertienstippelig lieveheersbeestje icon

De larve in waar­schijnlijk het derde stadium

Zestienstippelig lieveheersbeestje (Tytthaspis sedecimpunctata) Vloeivlek­lieveheers­beestje (Oenopia conglobata)
zestienstippelig lieveheersbeestje icon

Een klein lieveheersbeestje van ong. 3 mm. Aan iedere kant drie met elkaar verbonden stippen met nog vijf er om heen. Komt algemeen voor.

vloeivleklhb icon

Een klein, 3-5 mm. lieveheersbeestje. Het halsschild is iets lichter gekleurd dan de dekschilden, de pootjes zijn ook lichtgekleurd. Langs de naad van het dekschild loopt een zwarte streep, twee zwarte vlekken raken daar aan.

Citroen­lieveheers­beestje (Psyllobora vigintiduo­punctata) Citroen­lieveheers­beestje (Psyllobora vigintiduo­punctata)
citroenlhb icon

Een vrij klein, tot 4,5 mm., lieveheers­beestje. Zoals de naam al aangeeft citroengeel met tweeëntwintig zwarte stippen. Hij wordt dan ook wel het tweeëntwintig stippelig lieveheers­beestje genoemd. Het viel me op dat er geen luizen in de buurt waren, maar deze beestjes leven van meeldauw.

larve citroenlhb icon

De larve is net zo geel en met veel stippen.

Aziatisch lieveheers­beestje (Harmonia axyridis) Aziatisch lieveheers­beestje (Harmonia axyridis)
Aziatisch lieveheersbeestje icon

Ook veelkleurig Aziatisch lieveheers­beestje genoemd. De Aziatische lieveheers­beestjes worden in groepen verdeeld, deze het meest voorkomende variëteit met 0 tot 19 stippen heet succinea. Te onderscheiden van de inheemse soorten door de deuk in de achterkant van de dekschilden, maar helaas is die vaak moeilijk of niet te zien, en door het grote formaat, rond de 7-8 mm. Verder een wit halsschild met een zwarte letter M of W, afhankelijk van hoe je kijkt, en soms zijn dit vlekken. Ingevoerd als middel om luizen in kassen te bestrijden, maar zoals te verwachten ontsnapt. Helaas doet hij zich ook te goed aan de larven van inheemse lieveheers­beestjes. Op deze foto een vooraanzicht, en op deze één die net wegvliegt..

larve icon

De larven vervellen in totaal drie keer voor ze verpoppen en daarna als lieveheers­beestje te voorschijn komen. Op de foto hierboven kruipt de larve, net uit z'n oude jas. Op deze foto is het vervellen klaar en is hij alweer op zoek naar luizen.

Aziatisch lieveheers­beestje (Harmonia axyridis) Aziatisch lieveheers­beestje (Harmonia axyridis)
Aziatisch lieveheersbeestje icon

Deze zwarte vorm met vier stippen heet spectabilis. Vergeleken met het inheemse vier­stippelig lieveheers­beestje is dit een reus. Op deze foto is de onderkant te zien.
Bron en uitgebreidere informatie: Nederlands soortenregister

Aziatisch lieveheersbeestje icon

De pop van het gewone Aziatisch lieveheers­beestje. Rond de voet van de pop zijn nog de resten van het oude huidje van de larve te zien. In dit geval een nogal stekelig restant, dat is een determinatie kenmerk voor het Aziatisch lieveheers­beestje, de stekels die bij de larve op de rug zaten. Op deze foto is de pre-pop te zien en deze foto is even later vlak na het verpoppen.

Aziatisch lieveheers­beestje (Harmonia axyridis) Aziatisch lieveheers­beestje (Harmonia axyridis)
Aziatisch lieveheersbeestje icon

Deze vorm met twee stippen heet conspicua, deze is pas uitgekleurd en zit nog bij het huidje van de pop.

Aziatisch lieveheersbeestje icon

Een nog niet uitgekleurde conspicua met regendruppels.

Eitjes lieveheers­beestje Larven lieveheers­beestje
eitjes lieveheersbeestje

Onder op een dennenaald (voor de foto even gedraaid) vond ik deze eitjes. Na ongeveer een week zouden de eitjes uit moeten komen, dus dat werd inspectie, tweemaal daags. Zes dagen nadat ik ze ontdekt had krioelde het ineens van de piepkleine zwarte beestjes, klik hier voor een foto.

larve icon

De larven zijn een dag uit het ei, het lijkt alsof ze de eieren die nog niet uit zijn aan het opeten zijn????

Dwergkapoentje (Scymnus spec) Driehoek­kapoentje (Scymnus interruptus))
larve dwergkapoentje icon

Een vreemde beestje, ik zag deze lang­gerekte wolluis lopen en herkende er iets van een larve van een lieveheers­beestje in. Het bleek de larve van het dwergkapoentje te zijn, een soort die gek is op wolluis en z'n uiterlijk daar aan heeft aangepast. Achteraf bezien heb ik de imago vlak daarvoor ook gezien maar ik dacht dat het een klein uitgevallen heide­lieveheers­beestje was. Hij was gevlogen voor ik foto kon maken.
Ze zijn een onderfamilie van de lieveheers­beestjes maar erg klein, ongeveer 2 mm. en dus moeilijk te vinden.
Een fotoserie van een larve op luizenjacht staat hier.

driehoekkapoentje icon

In 2022 had ik geluk, na eerst weer een larve gevonden te hebben zag ik later een piepklein kevertje, een dwergkapoentje. Een driehoek­kapoentje om precies te zijn. Het kevertje is 1,8 tot 2,2 mm. groot en leeft van luizen.
Het beestje zat op een kamerplant, die heb ik toen buiten gezet bij de dennetjes met wolluis waar ik de larve had gezien.

viervleklieveheersbeestje
viervleklieveheersbeestje
viervleklieveheersbeestje
heidelieveheersbeestje
heidelieveheersbeestje
heidelieveheersbeestje
bruin lieveheersbeestje
ruigte lieveheersbeestje
zevenstippelig lieveheersbeestje
zevenstippelig lieveheersbeestje
larve zevenstippelig lieveheersbeestje
zevenstippelig lieveheersbeestje
oogvlek lieveheersbeestje
larve oogvlek lieveheersbeestje
larve oogvlek lieveheersbeestje
tienstippelig lieveheersbeestje
tienstippelig lieveheersbeestje
veertienstippelig lieveheersbeestje
larve veertienstippelig lieveheersbeestje
larve veertienstippelig lieveheersbeestje
zestienstippelig lieveheersbeestje
zestienstippelig lieveheersbeestje
vloeivleklieveheersbeestje
citroenlieveheersbeestje
larve citroenlieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
larve vervelt
larve na vervellen
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje
larven lieveheersbeestje
larven lieveheersbeestje
larve dwergkapoentje
driehoekkapoentje